W szczególności w okresie wyborów można spotkać się z wątpliwościami, które dotyczą rozwieszania plakatów wyborczych na prywatnych posesjach. Pytanie brzmi czy Komitet Wyborczy lub sam Kandydat ma prawo zawiesić plakat wyborczy na moim płocie? Czy takie działania jest legalne? Tutaj pojawiają się kolejne wątpliwości:
- czy mogę samodzielnie usunąć plakat wyborcze z mojej posesji?
- czy mogę domagać się pieniędzy za to, że plakat wyborczy wisiał na moim płocie?
Jak zgodnie z Kodeksem wyborczym umieścić plakat wyborczy?
Na podstawie art. 109 i art. 110 Kodeksu wyborczego, na ścianach budynków, przystankach komunikacji publicznej, tablicach i słupach ogłoszeniowych, ogrodzeniach, latarniach, urządzeniach energetycznych, telekomunikacyjnych i innych można umieszczać plakaty wyborcze i hasła wyłącznie po uzyskaniu zgody właściciela lub zarządcy nieruchomości, obiektu albo urządzenia. Co przy tym istotne, plakaty i hasła wyborcze należy umieszczać w taki sposób, aby można je było usunąć bez powodowania szkód.
Czy mogę usunąć plakat wyborczy z mojego ogrodzenia lub elewacji?
Odpowiedź twierdzącą wydawałaby się logiczna, prawda? Skoro ktoś, coś powiesił na moim terenie, to jestem w pełni uprawniony żeby to zdjąć. Niestety – przepisy stanowią inaczej. Zgodnie z art. 67 § 1 Kodeksu wykroczeń:
“Kto umyślnie uszkadza lub usuwa ogłoszenie wystawione publicznie przez instytucję państwową, samorządową albo organizację społeczną lub też w inny sposób umyślnie uniemożliwia zaznajomienie się z takim ogłoszeniem, podlega karze aresztu albo grzywny.”
W niektórych przypadkach (np. w razie zniszczenia plakatu) możliwe jest nawet przypisanie sprawcy przestępstwa niszczenia mienia. Dlatego w mojej ocenie – nie warto ryzykować. Zwłaszcza, że co do zasady plakaty wyborcze są indywidualnie oznakowane.
Skoro ja nie mogę, to kto może?
Najbezpieczniej jest skontaktować się z komitetem wyborczym, który odpowiada za umieszczenie danego materiału i wezwać do jego usunięcia. Przepisy nie przewidują żadnej konkretnej formy wezwania – może to być mail, czy zwykła forma pisemna. W mojej ocenie, warto jednocześnie wezwać do zapłaty bliżej nieokreślonej kwoty za bezumowne korzystanie z nieruchomości. To zagadnienie jest w szerszym zakresie omówione w odrębnym wpisie na blogu.
Brak zgody właściciela, a odpowiedzialność karna (wykroczeniowa)
Zgodnie z art. 495 § 1 kodeksu wyborczego przewiduje karę grzywny do 5 000 złotych dla tego kto, w związku z wyborami umieszcza plakaty i hasła wyborcze na ścianach budynków, przystankach komunikacji publicznej, tablicach i słupach ogłoszeniowych, ogrodzeniach, latarniach, urządzeniach energetycznych, telekomunikacyjnych i innych bez zgody właściciela lub zarządcy nieruchomości, obiektu albo urządzenia.
Zawiadomienie w tego typu sprawie można złożyć w pobliskiej jednostce prokuratury lub policji.
Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości
Oprócz konsekwencji na drodze karnej (wykroczeniowej) nic nie stoi na przeszkodzie, aby domagać się zapłaty za korzystanie z nieruchomości. W tym celu należy przede wszystkim dokumentować dokładny okres, w którym dany materiał wyborczy znajdował się na ogrodzeniu/elewacji. Warto również utrwalić np. wymiary materiału wyborczego, choćby poprzez zmierzenie go miarką taśmową. Następnie, należy ustalić przeciętną stawkę za korzystanie z tego rodzaju nieruchomości, w danej lokalizacji, z uwzględnieniem okresu wyborczego. Posiadając te wszystkie dane, pozew o zapłatę wydaje się być już jedynie formalnością.
