Jednym z budzących wiele wątpliwości zagadnień prawnokarnych jest kwestia niezatrzymania się kierowcy do kontroli drogowej. W zależności od sytuacji może być to wykroczeniem lub przestępstwo, za które grozi nawet 5 lat pozbawienia wolności. Pomimo wprowadzenia sankcji karnej w 2017 roku wielu kierowców w dalszym ciągu nie wie kiedy kontrola drogowa może stać się przestępstwem, a kiedy wykroczeniem.
Kiedy niezatrzymanie się do kontroli drogowej będzie wykroczeniem?
Art. 92 Kodeksu wykroczeń stanowi:
§ 1. Kto nie stosuje się do znaku lub sygnału drogowego albo do sygnału lub polecenia osoby uprawnionej do kierowania ruchem lub do kontroli ruchu drogowego, podlega karze grzywny albo karze nagany.
§ 2. Kto w celu uniknięcia kontroli nie stosuje się do sygnału osoby uprawnionej do kontroli ruchu drogowego, nakazującego zatrzymanie pojazdu, podlega karze aresztu albo grzywny.
Wykroczenie opisane w § 1 zatem można popełnić zarówno umyślnie jak i nieumyślnie. Wbrew pozorom sankcja za to wykroczenie może być wyjątkowo dotkliwa, bowiem od początku 2022 roku maksymalny mandat wzrósł z 500 do 5000 zł. Natomiast jeśli sprawa trafi do sądu, górna granica grzywny wynosi aż 30 000 zł. Oczywiście każdy przypadek rozpatrywany jest indywidualnie.
Wykroczenie opisane w § 2 musi zawierać tzw. zamiar kierunkowy, może być zatem popełnione wyłącznie umyślnie. Sprawcy należy udowodnić, że celem niezatrzymania się do kontroli drogowej było uniknięcie jej. Grzywna kształtuje się w podobny sposób jak w przypadku podstawowej klasyfikacji prawnej czynu. Jednakże w tym wypadku dopuszczalne jest również zastosowanie najsurowszej sankcji za wykroczenie tj. aresztu (do 30 dni).
Kiedy niezatrzymanie się do kontroli drogowej będzie przestępstwem?
Inaczej jednak będzie wyglądać sytuacja prawna kierowcy, który nie zatrzymał się do kontroli drogowej. W takim wypadku policja lub inne uprawnione służby udadzą się w pościg. Kontynuowanie jazdy w takim przypadku będzie już stanowiło przestępstwo.
Zgodnie z art. 178b Kodeksu karnego: Kto, pomimo wydania przez osobę uprawnioną do kontroli ruchu drogowego, poruszającą się pojazdem lub znajdującą się na statku wodnym albo powietrznym, przy użyciu sygnałów dźwiękowych i świetlnych, polecenia zatrzymania pojazdu mechanicznego nie zatrzymuje niezwłocznie pojazdu i kontynuuje jazdę, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Przepis de facto, penalizuje ucieczkę lub próbę ucieczki przed kontrolującym. Aby przypisać przestępczy charakter takiego czynu muszą zaistnieć łącznie wszystkie okoliczności opisane w przepisie, a zatem:
- Konieczne jest, aby sygnał do zatrzymania został wydany w dwóch formach – dźwiękowej i świetlnej – np. wydany przy pomocy policyjnego radiowozu. Ponadto wydający polecenie sam musi poruszać się pojazdem. Taką sytuacje będziemy mieć w przypadku tzw. lotnych kontroli drogowych lub właśnie pościgu po niezatrzymaniu się do tradycyjnej kontroli. Niewystarczający byłby sam sygnał świetlny lub sam sygnał dźwiękowy. Wtedy dalej będzie mowa jedynie o wykroczeniu.
- Kierowca nie zatrzymuje się niezwłocznie i kontynuuje jazdę. W tym wypadku pewne trudności może rodzić termin niezwłocznie nie zawsze bowiem on będzie tożsamy z terminem natychmiast. Należy go rozumieć jako zatrzymanie w pierwszym miejscu gdzie nie będzie to stwarzać zagrożenia w ruchu drogowym.
- Kontynuuje jazdę jest w tym miejscu sformułowaniem niefortunnym. Oznacza bowiem, że tego przestępstwa nie popełni sprawca, który po niezwłocznym zatrzymaniu pojazdu nadal będzie uciekał ale pieszo.
W przypadku postawienia zarzutów popełnienia opisanego przestępstwa podstawową czynnością obrony powinno być dokładne zweryfikowanie czy wszystkie opisane powyżej okoliczności wystąpiły.
Szczególne znaczenie ma zbadanie, czy faktycznie użyto zarówno dźwiękowych jak i świetlnych sygnałów. Następnie należy sprawdzić czy sprawca wcześniej miał możliwość bezpiecznego zatrzymania się. Bowiem kontrola drogowa nie może odbyć się w niebezpiecznym miejscu. Jeżeli którakolwiek z okoliczności nie zaszła, należy walczyć o zmianę klasyfikacji prawnej czynu na wykroczenie.
Prawo karne – obrońca Wrocław
Kontrola drogowa zawsze wzbudza wiele emocji u kierowcy. Policja ma prawo zatrzymać kierującego, nawet jeśli nie naruszył on przepisów prawa. Może się jednak zdarzyć, że kierowca nie zatrzymał się do kontroli. W związku z tym postawiono mu zarzut popełnienia jednego z czynów opisanych powyżej. Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej na skutek niezatrzymania się do kontroli drogowe – napisz do nas: kontakt@kancelariahojda.pl lub skontaktuj się poprzez formularz.
Udział doświadczonego obrońcy w postępowaniu znacznie zwiększa Twoje szanse na wyjście z kłopotów obronną ręką.
